Aandachts- en gedragsproblemen, driftbuien, paniekaanvallen, somberheid, … zien we niet als uitingen van een individueel probleem of een stoornis, maar als effecten van een mismatch tussen individu en omgeving. Er is namelijk altijd sprake van een interactie tussen aanleg en context.

Kota kiest voor een sociale benadering en niet voor een medisch model gebaseerd op classificatie. 

We kiezen er bewust voor om neurodivergente manieren van denken en voelen positief te bekijken. We zien deze als eigenschappen die – mits goed ondersteund door de omgeving – een persoon tot bloei kunnen brengen. Daarmee willen we het lijden en de last (voor de mensen zelf en voor hun naasten) niet minimaliseren of ontkennen. Het doel is om het 'probleemverhaal' dat mensen van zichzelf of de ander maken (en die mensen op zichzelf betrekken) te veranderen.

Kota biedt netwerkzorg en werkt met alle betrokkenen aan een passende omgeving. De puzzel is de leidende metafoor: Iedereen heeft een puzzelstukje of kan er één creëren. En samen puzzelen we tot het past, zelfs zonder afbeelding op de deksel. We relativeren de maakbaarheidsgedachte en zijn ons bewust van het risico op prestatiedruk bij een te eenzijdige nadruk op effectiviteit en efficiëntie.

Pas binnen een veilige en warme omgeving (waarin ze gezien en erkend worden) en pas in een gelijkwaardige samenwerking komen individuele mensen toe aan herstel, aan verbinding met eigen interesses en motivatie en aan groei en bloei. 

De aanpak van Kota is gebaseerd op de modellen van de Positieve Gezondheid van Huber, de  Ecologische Systeemtheorie van Bronfenbrenner, de Zelfdeterminatietheorie van Deci & Ryan, de erkenningstheorie van Jessica Benjamin en de Relational Frame Theory van Hayes.

De Positieve Gezondheid stelt dat geen mens helemaal gezond of ziek is. Het is een benadering waarbij aan het menselijk vermogen bijgedragen wordt om met de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen in het leven om te gaan. En om zoveel mogelijk eigen regie te voeren. Die brede invulling van gezondheid is uitgewerkt in zes dimensies: lichamelijk functioneren, mentaal welbevinden, zingeving, participatie, levenskwaliteit en dagelijks functioneren. 

De Zelfdeterminatietheorie is een motivatietheorie die verklaart hoe mensen tot bloei kunnen komen door de vervulling van drie basisbehoeftes: autonomie, relatie en competentie.

De Ecologische Systeemtheorie legt uit hoe de sociale omgeving invloed heeft op de ontwikkeling van mensen. Het ecologisch model bestaat uit vijf systemen die elk een rol spelen: microsysteem, mesosysteem, exosysteem, macrosysteem en chronosysteem.

De Relational Frame Theory is een theorie die verklaart hoe menselijke vermogens tot het leggen van relaties tussen allerlei zaken leiden tot cognities, taal en gedrag.